Coraz częściej w branży budowlanej pojawia się dylemat: czy lepiej postawić na zgłoszenie budowy, czy tradycyjne pozyskanie pozwolenia? To pytanie powstaje w głowach inwestorów i deweloperów, gdyż wpływa nie tylko na koszty i czas realizacji projektu, ale także na jego legalność i zgodność z przepisami. Z jednej strony, procedura zgłoszeniowa może wydawać się szybsza i mniej uciążliwa, a z drugiej, pozyskanie pełnego pozwolenia może dawać większą pewność prawną i bezpieczeństwo inwestycji. Warto zastanowić się nad wszystkimi aspektami obu opcji, aby dokonać świadomego wyboru, który przyniesie optymalne rezultaty. Przed podjęciem decyzji przyjrzyj się bliżej korzyściom i ryzykom związanym z obiema ścieżkami, by wybrać najlepszą strategię dla konkretnego projektu budowlanego. Dowiedz się, czy lepiej postawić na zgłoszenie, czy pozwolenie na budowę.
Budowa na zgłoszenie to zdecydowanie szybka i dla wielu mniej męcząca droga do postawienia własnego domu. Można jednak dokonać tego tylko w określonych przypadkach. Jakie inwestycje podlegają budowie na zgłoszenie?
Prawo budowlane określa, że dotyczy budynków mieszkalnych o powierzchni zabudowy nie większej niż 70 m2 i maksymalnie dwóch kondygnacjach, których obszar oddziaływania mieści się na powierzchni działki. Co to oznacza? Na obszar oddziaływania obiektu mają wpływ nie tylko zagospodarowanie przestrzenne terenu, lecz także:
W praktyce, jeśli któryś z tych czynników będzie wypływał poza obszar działki – konieczne będzie pozwolenie na budowę, a nie tylko jej zgłoszenie.
Obszar ten wyznacza zawsze projektant i to w jego rękach leży ustalenie, czy postawienie domu wymaga pozwolenia. Z opcji zgłoszenia nie można także skorzystać, kiedy budujemy obiekt na obszarach objętych ochroną przyrody oraz, jeśli do budynku zostanie przyłączona instalacja gazowa.
Lepiej więc wybrać zgłoszenie czy pozwolenie na budowę? Warto pamiętać także, że zgłoszenie często eliminuje możliwość wzięcia kredytu hipotecznego na dom. Banki, w większości przypadków uzależniają przyznanie kredytu od otrzymania pozwolenia na budowę, co powoduje, że samo zgłoszenie nie jest wystarczające. Szczegółowe informacje najlepiej uzyskać w interesującym nas banku jeszcze przed podjęciem decyzji o zgłoszeniu.
Budowa na zgłoszenie wymaga wniosku z projektem budowlanym, który jest formularzem PB-2a. Następnie konieczne jest przedstawienie oświadczenia potwierdzającego prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, co dokumentuje formularz PB-5.
W przypadku projektu budowlanego niezbędne jest także przedstawienie trzech egzemplarzy projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego. Istnieją również załączniki fakultatywne, takie jak ostateczna decyzja dotycząca warunków zabudowy i zagospodarowania terenu oraz oświadczenie projektanta dotycząca możliwości podłączenia obiektu do istniejącej sieci ciepłowniczej.
Dodatkowo należy przedstawić wszelkie wymagane pozwolenia i opinie, które są wymagane przez obowiązujące przepisy. W przypadku użycia pełnomocnictwa, konieczne jest przedstawienie go na piśmie w oryginale lub w odpisie poświadczonym za zgodność z oryginałem, wraz z uiszczoną opłatą skarbową. Wersja elektroniczna pełnomocnictwa musi być podpisana elektronicznie przez osobę upoważniającą.
Na koniec, inwestor musi złożyć oświadczenie dotyczące stawiania budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni do 70 metrów kwadratowych. Wszystkie te dokumenty są niezbędne do prawidłowego zgłoszenia budowy lub przebudowy obiektu mieszkalnego jednorodzinnego.
Wnioski można złożyć w starostwach, urzędach, a także elektronicznie – za pośrednictwem portalu e-Budownictwo. Elektroniczna wersja wymaga podpisu z pomocą profilu zaufanego.
Zgłoszenie a pozwolenie na budowę różni się również terminem oczekiwania na pozwolenie, a właściwie na jego brak. Co to oznacza? Przy zgłoszeniu nie oczekujemy na wydanie pozwolenia. Zgłoszenie powinno odbyć się nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac. W ramach tego terminu organ zarządzający, w tym przypadku starostwo lub urząd miasta ma czas na podjęcie decyzji – jeśli nie nastąpi odmowa, można rozpocząć prace.
Na samą realizację inwestycji dostajemy termin do 3 lat. Jeśli z jakichś powodów nie uda się jej rozpocząć, konieczne będzie ponowne zgłoszenie.
Rozpoczęcie jakichkolwiek prac przed terminem, w którym urząd ma prawo wnieść sprzeciw, może wiązać się z konsekwencjami prawnymi, a sama sytuacja zostać potraktowana jako samowola budowlana oraz sprzeciwianie się przepisom.
